این ماه در پارچ: پارچ در حرکت

مدت زیادی از آخرین به‌روزرسانی واقعی ما در وبلاگ پارچ لینوکس می‌گذرد و بابت این موضوع واقعاً عذرخواهی می‌کنیم. توسعه، آزمایش‌ها و چند مانع غیرمنتظره ما را حسابی مشغول کرده بودند و اجازه دادیم پست‌هایمان عقب بیفتد. متاسفیم از این فاصله و خیلی قدردان صبر و حمایت شما هستیم در حالی که پارچ لینوکس را به جلو می‌بریم. امروز، ۲۰ اکتبر ۲۰۲۵، فقط چند روز پس از پایان پشتیبانی ویندوز ۱۰ در ۱۴ اکتبر، می‌خواهیم یک نگاه دقیق به آنچه در چند ماه گذشته برای پارچ اتفاق افتاده به اشتراک بگذاریم. این پست انتشارهای جدید، ابزارها و بهبودهای اصلی را پوشش می‌دهد، همه با هدف تبدیل پارچ به یک توزیع مبتنی بر آرچ همه‌جانبه برای همه، از کاربران دسکتاپ گرفته تا آزمایش‌کنندگان موبایل. بیایید برویم سراغ چیزهای جدید، با هر بخش به طور واضح توضیح داده شده.

انتشارها و پورت‌ها

بازگشت XFCE

نسخه آزمایشی XFCE پارچ لینوکس که توسط امیرحسین پناهی‌فر توسعه یافته، یک محیط دسکتاپ سبک برای کاربرانی ارائه می‌دهد که دنبال کارایی بدون پیچیدگی هستند. XFCE برای سرعت ساخته شده و این نسخه آزمایشی زمان‌های راه‌اندازی سریع‌تر و مصرف حافظه کمتر را بهبود داده است. روی یک سیستم میان‌رده، مانند لپ‌تاپ سال ۲۰۱۷ با ۸ گیگابایت رم، کمتر از ۳۰ ثانیه طول می‌کشد تا به دسکتاپ برسید و آماده کار شوید. پنل نیز برای تنظیمات آسان بهینه شده؛ اضافه کردن راه‌اندازها یا نظارت‌کننده‌های سیستم تنها با کشیدن و رها کردن انجام می‌شود و پشتیبانی از صفحه‌های با تراکم پیکسلی بالا بهبود یافته است. یکی از آزمایش‌کنندگان که آن را روی سخت‌افزار قدیمی اجرا کرده بود، گفت عملکردش روان است حتی وقتی فایرفاکس و گیمپ همزمان باز باشند، کاری که توزیع‌های سنگین‌تر را کند می‌کند. از زمان معرفی اولیه در اوایل ۲۰۲۵ چهار به‌روزرسانی منتشر شده و مشکلاتی مانند نقص‌های گرافیکی روی برخی پردازنده‌های AMD برطرف شده است. هنوز مشکلات جزئی مقیاس‌بندی فونت روی برخی گرافیک‌های اینتل باقی است اما برنامه‌ریزی برای یک انتشار پایدار ادامه دارد و قصد داریم یک نشست آزمایشی XFCE Wayland مبتنی بر labwc هم اضافه کنیم.

نسخه داکر

پارچ لینوکس داکر، که توسط امیر حسین پناهی‌فر رهبری شده، برای توسعه‌دهندگان که از جریان‌های کاری کانتینری استفاده می‌کنند، سفارشی‌سازی شده. بر پایه مدل انتشار مداوم آرچ ساخته شده، پس کانتینرها همیشه نرم‌افزارهای آخرین نسخه را بدون مشکلات سازگاری اجرا می‌کنند. تنظیم یک پشته، مثلاً Nginx با پایگاه داده PostgreSQL، فقط چند دقیقه زمان می‌برد، چون pacman بسته‌ها را داخل کانتینرها مدیریت می‌کند. آن را روی سرورهای محلی و پلتفرم‌های ابری مانند DigitalOcean آزمایش کرده‌ایم، جایی که کاربران گزارش داده‌اند زمان راه‌اندازی تقریباً نصف شده نسبت به پایه‌های دیگر. یک توسعه‌دهنده گفت چقدر سریع توانسته یک API پایتون را مستقر کند، به لطف مدیریت ساده وابستگی‌ها. داریم روی پشتیبانی کانتینر ARM کار می‌کنیم تا دامنه‌اش را گسترش دهیم. می‌توانید این تصاویر را از داکر هاب بگیرید.

پارچ لینوکس WSL

پورت پارچ لینوکس WSL، یکی دیگر از تلاش‌های امیر، قدرت آرچ را به زیرسیستم لینوکس برای ویندوز (WSL2) می‌آورد. این اجازه می‌دهد کاربران ویندوز یک محیط کامل پارچ را اجرا کنند، شامل pacman و دسترسی به AUR، بدون ترک دسکتاپ‌شان. جریان‌های کاری پایانه بدون وقفه هستند و برنامه‌های گرافیکی از طریق ارسال X11 کار می‌کنند. یک تحلیل‌گر داده گفت از آن روی ویندوز ۱۱ برای اجرای اسکریپت‌های پایتون با کتابخانه‌های جدیدتر از آنچه WSL اوبونتو ارائه می‌دهد، استفاده کرده. مشکلات مانند همگام‌سازی مجوز فایل بین ویندوز و لینوکس را برطرف کرده‌ایم، با اسکریپت‌های کمکی در نصب‌کننده. با پایان ویندوز ۱۰، این پورت یک ورود آسان به پارچ ارائه می‌دهد و برنامه داریم آن را در سال ۲۰۲۶ به فروشگاه مایکروسافت اضافه کنیم.

ParchDE (نشست سفارشی OpenBox)

پارچ لینوکس با ParchDE یک نشست سفارشی OpenBox ارائه می‌دهد برای کاربرانی که دسکتاپ سبک و انعطاف‌پذیر می‌خواهند. طراحی minimal OpenBox با ویژگی‌های خاص پارچ مانند کلیدهای پیش‌تنظیم و منویی که برنامه‌های اخیر را اولویت می‌دهد، بهبود یافته، به علاوه ظاهرهایی الهام‌گرفته از هنر ایرانی. بازخورد جامعه به رفع خرابی‌ها با برخی مدیران پنجره شد، که در ۲۰۲۵ منتشر شد. داریم افزونه‌های ماژولار توسعه می‌دهیم، مانند کاشی‌بندی پنجره، تا بیشتر قابل سفارشی‌سازی شود.
این نسخه هنوز در حال توسعه است.

بازگشت ARM

پارچ لینوکس ARM پس از یک وقفه برای رفع مشکلات پایداری در حال بازگشت است، داریم پشتیبانی برای دستگاه‌های بیشتری مانند مدل‌های جدیدتر Raspberry Pi و بردهای Qualcomm اضافه می‌کنیم. بهینه‌سازی‌ها مصرف انرژی را حدود ۱۵ درصد کاهش داده‌اند، ایده‌آل برای تنظیمات باتری‌دار. فرآیند راه‌اندازی قابل اعتمادتر شده،مشکلات پیکربندی‌های به‌روزرسانی‌شده U-Boot. یک کاربر که آن را روی Pi 4 برای سرور خانگی اجرا می‌کند، گفت عملیاتش با آن روان است. برخی مشکلات با RPI5 را برطرف کردیم و هدف حمایت از سخت‌افزار ARM64 بیشتری به زودی داریم.

پارچ لینوکس موبایل روی PocoPhone F1

پارچ لینوکس موبایل (نام رمز داماونده) حالا روی PocoPhone F1 اجرا می‌شود. با استفاده از Snapdragon 845، یک رابط Phosh راه‌اندازی می‌کند.

از postmarketOS به عنوان منبع بالادستی برای هسته و پیکربندی‌ها استفاده می‌کنیم. هنوز برای استفاده روزانه آماده نیست چون بیشتر ویژگی‌ها کار نمی‌کنند اما عملی است. داریم مدیریت انرژی را بهبود می‌بخشیم و برنامه داریم دستگاه‌های بیشتری را در ماه‌های آینده آزمایش کنیم.

Immutable (در حال توسعه)

پارچ لینوکس Immutable، هنوز در توسعه، از فایل‌سیستم ریشه فقط خواندنی استفاده می‌کند تا به‌روزرسانی‌ها قابل اعتمادتر شوند. تصاویر اتمی اطمینان می‌دهند به‌روزرسانی‌ها یا کامل اعمال شوند یا عقب‌نشینی کنند، ریسک شکست را کاهش دهند. آزمایش‌های اولیه سرور نشان‌دهنده شکست‌های کمتر به‌روزرسانی است، با یک کاربر گزارش ماه‌ها پایداری. داریم مدیریت تصاویر را برای عقب‌نشینی‌های روان‌تر بهبود می‌بخشیم، هدف انتشار آزمایشی در سال ۲۰۲۶.

انترپرایز (آپادانا)

پارچ لینوکس انترپرایز، نام رمز آپادانا، روی پایه Immutable برای استفاده تجاری ساخته شده. شامل Ansible برای مدیریت سیستم و ابزارهای بررسی امنیتی است. آزمایش‌کنندگان آزمایشی در کسب‌وکارهای کوچک اشاره به نگهداری آسان‌تر کردند، یکی زمان به‌روزرسانی‌ها را خیلی کاهش داد. نام‌گذاری‌شده پس از یک کاخ ایرانی، آپادانا روی پایداری برای بخش‌هایی مانند آموزش تمرکز دارد. داریم مستندات را گسترش می‌دهیم تا مدیران غیرآرچ راحت‌تر بتوانند آن را بپذیرند، هدف انتشار پایدار سال آینده.

نسخه بازی

پارچ لینوکس نسخه بازی برای گیمرها ساخته شده، با Proton، Lutris و درایورهای بهینه‌شده AMD/NVIDIA پیش‌نصب. عملکرد روان برای بازی‌هایی مانند Cyberpunk 2077 ارائه می‌دهد، کاربران گزارش نرخ فریم بالا روی رایانه‌های میان‌رده داده‌اند. یک گیمر گفت جلسه Skyrim مودشده‌اش بدون مشکل اجرا شد، برخلاف تنظیم قدیمی ویندوزش. با پایان ویندوز ۱۰، این نسخه سخت‌افزار قدیمی را احیا می‌کند و داریم بهینه‌سازی‌های کنترلر را برای به‌روزرسانی‌های آینده اضافه می‌کنیم.

این نسخه همچنان در حال توسعه است و بناست در سال ۲۰۲۶ منتشر شود.

ابزارها

درود!

درود، ساخته‌شده توسط امیر حسین پناهی‌فر با libadwaita/GTK4، در اولین اجرا نمایش داده می‌شود و به کاربران کمک می‌کند پارچ گنو/لینوکس را روی سیستم‌هایشان نصب کنند.

راه‌انداز پارچ

راه‌انداز پارچ، نزدیک به انتشار، ساخت تصاویر سفارشی پارچ برای x86، ARM یا دستگاه‌های موبایل را ساده می‌کند. مانند pmbootstrap، گردآوری هسته و انتخاب بسته را خودکار می‌کند. یک کاربر یک تصویر minimal IoT را در ساعت‌ها ساخت، نه روزها. داریم پشتیبانی چندمعماری را بهبود می‌بخشیم، هدف انتشار پایدار در اوایل ۲۰۲۶.

مدیر مخزن پارچ (mirrorman)

Mirrorman، همچنین با libadwaita/GTK4، آینه‌ها را هوشمندتر از simple-reflector مدیریت می‌کند، سریع‌ترین را بر اساس سرعت و مکان انتخاب می‌کند. کاربران در مناطق دور دیدند به‌روزرسانی‌ها ۳۰ درصد سریع‌تر شدند. گزینه‌های دستی برای کاربران پیشرفته ارائه می‌دهد و داریم پشتیبانی واسطه را برای قابلیت اعتماد بهتر اضافه می‌کنیم.

سیستم پینگ دارد و بخشی برای تغییر تنظیمات pacman.

شروع سریع پارچ

شروع سریع پارچ یک برنامه دیگر با GTK4/ADW در توسعه است و مستقیم برای تازه‌واردان هدف‌گیری شده. یکی از بزرگ‌ترین چالش‌ها برای افراد جدید به توزیع‌هایی مانند پارچ، فهمیدن نحوه نصب برنامه‌ها و فعال کردن مخازن اضافی است. منحنی یادگیری می‌تواند شیب‌دار باشد و مستندات پراکنده. شروع سریع این فرآیند را ساده می‌کند، رابط هدایت‌شده برای وظایف رایج مانند فعال کردن AUR، نصب برنامه‌های محبوب و پیکربندی منابع نرم‌افزاری اضافی ارائه می‌دهد. این پل بین «من تازه پارچ را نصب کردم» و «من یک سیستم کاری پیکربندی‌شده به شیوه‌ای که می‌خواهم دارم» است.

مدیر درایور پارچ

داریم مدیر درایور پارچ را با ADW و GTK4 می‌سازیم تا یکی از نقاط درد سنتی لینوکس را حل کنیم. مدیریت درایور، به ویژه اطراف درایورهای گرافیکی، همیشه منبع ناامیدی بوده. مدیر درایور هدف ساده کردن این را دارد، سخت‌افزار را تشخیص می‌دهد و گزینه‌های درایور مناسب با توضیحات واضح از مزایا و معایب درگیر ارائه می‌دهد. آیا به درایورهای اختصاصی انویدیا نیاز دارید، جایگزین‌های منبع‌باز یا پیکربندی خاص برای سخت‌افزار غیرمعمول، مدیر درایور باید آن را بدون نیاز به دانش سیستم عمیق قابل دسترسی کند.

مدیردرایور پارچ همچنان در حال توسعه است و انتظار می‌رود در سال آینده میلادی منتشر شود

فروشگاه پارچ؛ پاستور

فروشگاه پارچ، در توسعه با libadwaita/GTK4 و Rust، Flatpak، Aur و نصب بسته‌های بومی را متحد خواهد کرد. طراحی امن و تمیز آن آزمایش‌کنندگان آزمایشی را تحت تأثیر قرار داد، با یکی آن را شهودی نامید. برای انتشار ۲۰۲۶ تنظیم شده، هدف ساده کردن مدیریت نرم‌افزار.

داریم برنامه‌ریزی می‌کنیم پشتیبانی برای برنامه‌های وب و ادغام با f-droid برای waydroid روی پارچ لینوکس اضافه کنیم.

طرح‌های اولیه پاستور:

اصلی

رفع نصب EFI

نصب EFI را بهبود بخشیده‌ایم تا سیستم‌های UEFI مشکل‌دار را، به ویژه روی لپ‌تاپ‌های قدیمی، بهتر مدیریت کند. پیکربندی‌های GRUB به‌روزرسانی‌شده و تشخیص سخت‌افزار بهتر نرخ موفقیت را افزایش داده‌اند، با کاربران روی مدل‌های Lenovo گزارش نصب‌های روان. داریم موارد حاشیه را برای سازگاری گسترده‌تر بهبود می‌بخشیم.

تیم جدید

در چند ماه گذشته اعضای تیم جدیدی را خوش‌آمد گفته‌ایم. پروژه‌های منبع‌باز بر اساس جوامع‌شان زنده می‌مانند یا می‌میرند و داشتن دیدگاه‌های تازه و مشارکت‌کنندگان جدید پروژه را به روش‌هایی که سخت کمی‌سازی است، انرژی داده. این‌ها نه فقط افرادی که غلط‌های املایی در مستندات را رفع می‌کنند هرچند این هم ارزشمند است بلکه توسعه‌دهندگان و طراحانی که فعالانه آینده پارچ را شکل می‌دهند. تیم گسترش‌یافته یعنی می‌توانیم پروژه‌های جاه‌طلبانه‌تری را انجام دهیم و کیفیت بالاتر در همه چیز حفظ کنیم.

مرورگر ذن

تصمیم گرفته‌ایم فایرفاکس را با مرورگر ذن به عنوان پیش‌فرض جایگزین کنیم. فایرفاکس خوب خدمت کرده اما ذن یک دیدگاه تازه روی مرور وب با تمرکز روی حریم خصوصی و عملکرد ارائه می‌دهد که با فلسفه پارچ همخوانی دارد. روی موتور فایرفاکس ساخته شده، پس سازگاری مشکلی نیست اما ویژگی‌های اضافی و بهینه‌سازی‌هایی می‌آورد که فکر می‌کنیم کاربران قدردانی خواهند کرد. از پتانسیل ذن و آنچه به تجربه پیش‌فرض پارچ می‌آورد، هیجان‌زده‌ایم.

پایان ویندوز ۱۰

پشتیبانی مایکروسافت از ویندوز ۱۰ در حال پایان است و داریم افزایش کاربرانی که به دنبال جایگزین‌ها هستند را می‌بینیم. پارچ را به عنوان یک مکان فرود مناسب برای افرادی که این انتقال را انجام می‌دهند، موقعیت‌یابی می‌کنیم. روی آسان کردن تغییر کار کرده‌ایم، با مستندات بهتر، فرآیندهای نصب واضح‌تر و تجربه خوش‌آمدگویی بیشتر. زمان‌بندی درست به نظر می‌رسد برای جذب کاربرانی که به دنبال چیزی متفاوت هستند اما پیچیدگی سنتی مرتبط با توزیع‌های لینوکس را نمی‌خواهند.

وبسایت جدید

وبسایت ما کاملاً بازطراحی شده. سایت قدیمی هدفش را خدمت کرد اما با رشد و تکامل پارچ، به چیزی نیاز داشتیم که بهتر آنچه پروژه شده را بازتاب دهد. سایت جدید تمیزتر، آسان‌تر برای ناوبری و کار بهتری در توضیح پارچ چیست و چرا کسی ممکن است بخواهد از آن استفاده کند، انجام می‌دهد. همچنین آن را ساختاربندی کرده‌ایم تا آسان‌تر برای ما نگهداری و به‌روزرسانی باشد، که به معنای این است که احتمال بیشتری دارد با تکامل پروژه جاری بماند.

وبسایت به‌روزرسانی‌شده در اواخر ۲۰۲۵ در دسترس خواهد بود.

حامی جدید

یک حامی جدید در نوبرکلاد به دست آورده‌ایم. حمایت برای پروژه‌های منبع‌باز مهم است، نه فقط برای حمایت مالی بلکه برای اعتباری که نمایندگی می‌کند. داشتن سازمان‌هایی که مایل به حمایت از پارچ هستند به معنای این است که می‌توانیم در زیرساخت، سخت‌افزار آزمایش و منابع دیگر سرمایه‌گذاری کنیم که انتشارهای مداوم و باکیفیت را ممکن می‌کند. از حمایت نوبرکلاد و آنچه به ما امکان می‌دهد انجام دهیم، سپاسگزاریم.

حرکت به جلو

این ماه‌های گذشته درباره گذاشتن پایه بوده. به پلتفرم‌های جدید گسترش یافته‌ایم، ابزارهای جدید ساخته‌ایم و زیرساخت اصلی‌مان را تقویت کرده‌ایم. برخی پروژه‌ها هنوز در پیشرفت، برخی در آزمایش اولیه و برخی هنوز داریم چگونگی ارائه مناسب‌شان را می‌فهمیم. اما پایه محکم است و هر روز روی آن می‌سازیم.

وبلاگ ممکن است دوباره ساکت شود در حالی که روی ساخت تمرکز می‌کنیم نه صحبت درباره ساخت، اما بدانید که سکوت به معنای کار در حال انجام است، نه اینکه چیزها متوقف شده. از صبر، بازخورد و علاقه مداوم شما به پارچ سپاسگزاریم. آیا از ابتدا با ما بوده‌اید یا تازه پروژه را کشف کرده‌اید، شما بخشی از آنچه این را ارزشمند می‌کند هستید.